Ο άνθρωπος που έχω απέναντι μου, μοιάζει να σφίγγεται, οι μύες του προσώπου του είναι σφιχτοί, η φωνή του αντηχεί ένα σπαραχτικό παιδικό παράπονο, και περιγράφει με έντονη φωνή πόσο δύσκολο του φαίνεται να αγκαλιάσει τον εαυτό του.
Τα παραπάνω λόγια αποτυπώνουν με ένα συγκλονιστικά συγκινητικό τρόπο πόσο ανάγκη έχουμε την αγκαλιά και πόσο η έλλειψη της μπορεί να επιδράσει στην υγεία μας κατά τη διάρκεια της ζωής μας και της ενηλικίωσής μας.
Όταν άκουσα τα λόγια του θυμήθηκα την επίσκεψή μου στην έκθεση "Η αγάπη στα χρόνια της ψυχρής οικειότητας- Modern love", που πραγματοποιούταν στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης ως και το Νοέμβριο του 2023. Όσοι την επισκεφτήκατε θα θυμάστε σίγουρα διάφορα αποσπάσματα από εκείνη την έκθεση.
Ξεφυλλίζοντας τη μνήμη μου, αρχίζει σιγά σιγά, όλο και πιο καθαρά και μου έρχεται εκείνο το έργο που με είχε συναρπάσει και που τώρα ερχόταν ξανά μπροστά μου, στα μάτια των αναμνήσεών μου, στη θέα των συναισθημάτων μου έπειτα από αυτή τη συνεδρία. Ήταν το έργο της Laura Cemin, με τίτλο In between- Warmth. Η Laura, το 2017 αγκάλιασε τους κοντινούς ανθρώπους της ζωής της, προκειμένου να υπερβεί τη δυσφορία που αισθανόταν στην εγγύτητα από παιδί και να αποκαταστήσει τις σχέσεις της μαζί τους. Η αίσθηση του σώματος, η υφή και η θερμοκρασία του, έφερνε στη μνήμη της καλλιτέχνιδος κι από ένα διαφορετικό υλικό το οποίο και εκτίθετο δίπλα στη φωτογραφία όπου απεικονιζόταν η ίδια να αγκαλιάζει τους Δικούς της.
Ως άνθρωποι, είμαστε κατά κάποιο τρόπο προγραμματισμένοι να λαχταρούμε το άγγιγμα. Η αγκαλιά είναι μια τέτοια μορφή αγγίγματος. Το πρώτο πράγμα που λαμβάνουμε από τη στιγμή που εγκαταλείπουμε το ασφαλές ενδομήτριο περιβάλλον, είναι η αγκαλιά της μητέρας ή η αγκαλιά από άλλους φροντιστές και νοσηλευτές που μας πιάνουν στα χέρια τους με ένα τρυφερό και ανεξίτηλα χαραγμένο στη μνήμη του σώματος τρόπο. Όταν κλαίμε ως παιδιά, αποζητάμε την αγκαλιά, αποζητάμε ένα χέρι να μας χαϊδέψει απαλά στον ώμο, ένα χέρι να μας και να κρατηθούμε από αυτό όταν έχουμε να ανέβουμε έναν ανήφορο. Ένα ακόμη πιο εντυπωσιακό στοιχείο που ξεπηδά στο νου μου τώρα είναι ότι οι βίδρες όταν κοιμούνται αγγίζουν απαλά τα χέρια τους. Όπου υπάρχει ζωή, υπάρχει και άγγιγμα με κάποιο τρόπο. Όταν στερούμαστε τη φυσική επαφή, αυτό φαίνεται να έχει συνέπειες στη ψυχική υγεία.
Σύμφωνα με έρευνα του 2015, η φυσική επαφή, το άγγιγμα, προάγει την αποτελεσματική επικοινωνία και διατηρεί τις σχέσεις. Ενεργοποιεί περιοχές του εγκεφάλου οι οποίες επηρεάζουν αντιδράσεις, φυσιολογικές αποκρίσεις και τη διεργασία της σκέψης. https://psychcentral.com/health/ways-to-self-soothe-when-starved-for-touch#importance .
Οι Jakubiak & Feeney, δημοσίευσαν το 2015 ένα άρθρο, με τίτλο "Το στοργικό άγγιγμα προάγει τη ψυχολογική, σχεσιακή και φυσική ευημερία στην ενηλικίωση: Ένα θεωρητικό μοντέλο και μια ερευνητική ανασκόπηση". Σύμφωνα με την έρευνα ο τρόπος με τον οποίο ερμηνεύει κανείς το άγγιγμα ως στοργικό και τρυφερό, επιφέρει καταλυτικές αλλαγές στον άνθρωπο που λαμβάνει αυτό το άγγιγμα, σε ό,τι αφορά τις σχέσεις του και την αυτο- αντίληψή του. Το άγγιγμα αυτό καθ' αυτό ανεξάρτητα από την ερμηνεία του, προάγει αλλαγές στο νευροβιολογικό σύστημα του ανθρώπου και αυτές οι αλλαγές αποσβαίνουν το stress και προάγουν την ευημερία.
Με απλά λόγια οι ερευνητές θέτουν τις βάσεις μιας θεωρίας η οποία υποστηρίζει ότι το άγγιγμα, είτε πρόκειται για ένα απαλό χάδι στον ώμο, είτε μια αγκαλιά, είτε το κράτημα του χεριού, επηρεάζει το νευροβιολογικό μας σύστημα, επιδρά στα επίπεδα του stress και στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας.
Κατά τη γνώμη μου, είναι μάλλον πιθανό να είναι κανείς περισσότερο στοργικός με τον εαυτό, περισσότερο μαλακός και τρυφερός, όταν έχει δεχτεί και έχει μάθει να αγγίζεται, και να λαμβάνει αγκαλιές. Μπορεί να διατηρεί περισσότερο ενισχυτικές του εαυτού πεποιθήσεις, να θεωρεί ότι είναι πιο αποτελεσματικός, ότι αξίζει να αγαπηθεί αλλά και να εκτιμά τον εαυτό του και να εκτιμηθεί.
Σύμφωνα με την έρευνα τα άτομα έδειξαν χαμηλότερα επίπεδα stress, όταν είχαν λάβει κάποιο τρυφερό άγγιγμα κατά τη διάρκεια της ημέρας και αντιλαμβάνονταν λιγότερα γεγονότα ως στρεσογόνα και απειλητικά. Αυτό έγινε φανερό μέσα από πειραματικές διαδικασίες όπου παρατηρήθηκε μειωμένος καρδιακός ρυθμός και αιματική πίεση κατά τη διάρκεια έκθεσής τους σε κάποιο task που ήταν εκλυτικός παράγοντας stress.
Συνοπτικά, η έρευνα υποδεικνύει ότι η λήψη στοργικών αγγιγμάτων από τους κοντινούς Άλλους, ή το γεγονός ότι οι άνθρωποι έχουν λάβει κατά το παρελθόν και στη παιδική τους ηλικία φυσική στοργή και τρυφερότητα, λειτουργεί ως ένας προστατευτικός παράγοντας στο stress κατά την ενήλικη ζωή, (Jakubiak & Feeney, 2015).
Για να το θέσουμε απλά, η αγκαλιά, το τρυφερό άγγιγμα, η σωματική επαφή γεμάτη στοργή που πλημμυρίζει τα σώματα των ανθρώπων, ο σωματικός συντονισμός μπορούν να λειτουργήσουν με ένα ιαματικό αλλά και ένα ανακουφιστικό τρόπο. Το σώμα μας είναι σε άμεση και διαρκή επαφή με το περιβάλλον. Όπως ένα εκτεθειμένο σε στρεσογόνους παράγοντες σώμα αντιδρά με ένταση, με σφίξιμο, παρόμοια και με ένα αντιστρόφως ανάλογο τρόπο, το σώμα θα αντιδρά με χαλαρότητα και ευελιξία σε ένα περιβάλλον ασφαλές και ήπιο. Έτσι η αγκαλιά ως ένα ασφαλές περιβάλλον επηρεάζει τη βιολογική- ορμονική αντίδραση του σώματος, μειώνοντας το stress και δίνοντας τη δυνατότητα να αισθανθεί το άτομο ότι βρίσκεται σε ένα ασφαλές και υποστηρικτικό περιβάλλον όπου μπορεί να το συνδράμει ανα πάσα στιγμή και δυσκολία.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου